A³

Half elf, “s avonds, en nog geen jota geschreven. Het is lang geleden dat ik nog onder druk heb gestaan om te produceren. Tijd heeft vele gezichten! Hier gaan we.

Het moge duidelijk zijn dat ik de strijd met de piranha’s gewonnen heb. Straffer zelfs, ik heb hen opgegeten, en niet omgekeerd. In totaal hebben we er in Lago Maica 4 gevangen, twee rode, één zwarte en één boorling, die te klein was om zijn kleur te bepalen. De “specialist” van onze boot heeft ze gegrild en “verkorreld”; daarna hebben diegenen die avontuurlijk genoeg waren, de vis opgepeuzeld. De smaak had karakter, vond ik. Toen alles op was, verklapte de gids dat dit de Braziliaanse viagra was. Ik kan jullie vertellen dat het voor een oude Nerviër niks voorstelt.

Wij waren dus in Santarèm, 300000 zielen, een junglestad waar de waters van Amazone en Tapajós samenvloeien, zij het dat ze – in tegenstelling tot wat wij ons voorstellen bij een samenvloeiing, slechts na tien kilometer ook echt mengen. De scheidingslijn tussen het bruine, ziltrijke Amazonewater en het blauwe, zuurstofrijke water van de Tapajós is overal duidelijk zichtbaar. De zoetwaterdolfijnen zijn dat ook, maar ik heb ze nog niet op de gevoelige plaat kunnen vastleggen. Uitgesteld is niet verloren! Een iguaan heb ik wel gekiekt; dat is veel makkelijker omdat hij blijft liggen. Daar is de kunst echter om hem tussen al het geblaterte te ontdekken. Gelukkig wist onze gids waar hij moest kijken!

In de omgeving van Santarèm, waar ik een ganse namiddag met de boot ben rondgevaren, staat de tijd stil, en zijn de mensen straatarm – letterlijk. Er is geen straat, enkel een vuile waterweg. In de fotoselectie heb ik een “huis” opgenomen dat op één uur varen, met een motorboot, van Santarèm staat. Voor dat huis lag een sloep zonder motor. Vaders en zonen vissen gezapig met die sloepen, en moeders waren er in het binnenland niet te bespeuren.

En toch, en toch zijn er heel, heel vele lachende gezichten, zijn de mensen overwegend vriendelijk, hulpvaardig en praterig. Een smeltkroes van klein en groot, jong en oud, blank en zwart en alles wat ertussen ligt, en nog veel meer, is het allemaal. Ik wil wedden dat Prozac hier niet populair is; de buren en de vrienden zijn het des temeer! De grenzen van menselijkheid zijn schier onzichtbaar, verborgen – misschien – achter oevers die soms tientallen kilometers ver weg liggen. Onmetelijk en onvatbaar is de Amazone.

Morgen is het een rustige dag. We stoppen om 8u in de ochtend in Boca de Valeria, met “tender service”, op één dagreis van Manaus. Volgens ingewijden is Boca een dorpje met 75 inwoners. De kinderen, in traditionele klederdracht, wachten op Santa Claus, verkleed als Amerikaan: een geïnverteerde inversie die er mag zijn!

Er is veel dat ik nog moet schrijven: over tijd, over zeeën en rivieren, over Spinoza. Het zit al in mijn hoofd en staat, fragmentarisch, in mijn kleine, zwarte notitieboekjes … mañana is een toverwoord dat niet verslijt! Wij varen nu met de twee grote schijnwerpers, aan weerskanten van de brug, op volle wattage zodat, dixit de kapitein, we de kleine bootjes (zonder radar) tijdig opmerken! Morgen zien we verder …

Prinsendam, vrijdag 14 januari 2011, 23u30

Op de ontzagwekkende Amazone

Eleven thirty, in the evening, and I still have to start the day’s story. It has been quite a while since I have experienced this amount of pressure to deliver! Time has many faces. Here we go.

For starters, it will be obvious that I have been victorious in my battle against the piranhas. Better even, I ate them, and not the other way around! All told, we caught four of them in Lake Maico: two red ones, one black one and one baby that was too small to determine its race. Our on board specialist did put them on the grill and turned them into grainy pellets. The most adventuresome amongst us have tasted it. It had “character”, some kind of spiciness, without being hot. When we had eaten our portions, the guide let out a little secret: this was the Brazilian Viagra. I can assure ye’ all that this Belgian – descendant from those that beat the armies of Julius Cesar (once), wasn’t impressed, nor affected in any way or another.

Meanwhile we are in Santarèm, 300000 souls, a jungle town where the waters of the Amazon and the Tapajós come together, albeit – contrary to what we would generally assume, these rivers only mix after 8 miles. The separation between the silt-rich, brownish Amazon water and the blue, oxygen-rich waters of the Tapajós, is easily discernable. That applies also to the dolphins, but the latter have, so far, avoided my photographic eyes. Postponed is not foregone! I did catch an iguana though. That is, admittedly, a lot easier because he just stays put, lazy and uninterested. The challenge here is to discover it amidst the leafy river shores. Our guide, luckily, knew what to look for, and where to find it!

Around Santarem, where we crisscrossed the waters by boat all afternoon, time stands still and people are dirt poor. In the pictures I have selected a typical “homestead”. It is situated one hour by motorboat from Santarèm, with nothing in between. You will notice that in front of the house there is just one rowing boat: fathers and sons fish at their leisure on the surrounding rivulets, while mothers and daughters were nowhere to be seen.

And yet, there are lots and lots of happy faces, the air is filled with joyful laughter. In general people are friendly, empathic and talkative. A melting pot of small and tall, young and old, white and black and everything in between, and more – that is the Amazon. I‘ll bet that Prozac is not very popular; neighbors and friends fill every gap! The frontiers of humanness are nigh invisible around here, hidden perhaps behind the shores, barely discernable in the distance, miles and miles away. Immeasurable Amazon, beyond our western grasp.

Tomorrow will be “at ease”. We stop at 8am in Boca de Valeria, one day away from Manaus. They plan a “tender service” again. According to the experienced travelers Boca is an Indian village with about 80 inhabitants. According to the same sources, the kids, in traditional dress, await Santa Claus, dressed up as an American: an inverted inversion so to speak.

There is still la lot to write: about time, about seas and rivers, about Spinoza. My little black notebooks contain slivers of thoughts. They just ought to be structured and written down. Mañana is a magic word that never fails!

Prinsendam, Friday January 14, 2011, 2345hrs

In the middle of the ever flowing, ever imposing Amazon